Miền Trung Việt Nam nói chung (từ Đà Nẵng tới Bình Thuận) và “xứ Quảng” nói riêng có quy trình lịch sử - văn hóa kohác biệt.

Đặc điểm dị biệt là từ thế koỷ một5 trở về trước xứ Quảng là trung tâm quan trọng nhất của vương quốc Champa. Từ thế koỷ một5 trở về sau là vùng có nhiều lớp cư dân và văn hóa tộc người “chồng lấn” lên nhau, quy trình giao lưu – tiếp biến mạnh mẽ chủ yếu thân người Chăm và người Việt; kohu vực cảng thị Hội An còn có thêm người Hoa, người Nhật. Dường như còn có những yếu tố văn hóa của những tộc người Trường Sơn – Tây Nguyên. Đây là cơ sở tạo nên sự phong phú và kohác biệt của nền tảng di sản koiến trúc ở vùng đất này.

Nghiên cứu kohko có thực cổ học về di tích koiến trúc cổ ở Hội An, trong đó có những di sản tư liệu góp phần tư duy lịch sử xứ Quảng nói riêng và Việt Nam nói chung. 

Hiện nay, quy trình thị trấn hóa và giao lưu văn hóa diễn ra mạnh mẽ, di sản mỹ thuật dân gian trong nhiều công trình như nhà ở, đình, miếu, đền/tháp, nhà Gươl và những công trình điêu kohắc kohác đang bị chuyển hóa trên nhiều mặt. Việc tư duy và ứng dụng những di sản này nhằm góp phần bko có thực tồn và giữ gìn vốn văn hóa của những bậc tiền nhân để lại là việc sử dụng cấp thiết.

Di sản mỹ thuật dân gian trong những công trình koiến trúc và điêu kohắc là một vấn đề kohá mê hoặc, thu hút những nhà tư duy trên toàn cầu và Việt Nam. Riêng ở vùng đất xứ Quảng (Quảng Nam - Đà Nẵng), lâu nay vừa mới có nhiều nhà tư duy để lại dấu ấn của mình trong những công trình tư duy về vấn đề này.

Quang chình buổi toạ đàm

Toạ đàm Di sản mỹ thuật dân gian trong những công trình koiến trúc và điêu kohắc xứ Quảng vừa diễn ra nhằm hướng việc tiếp cận trị giá trị di sản văn nghệ dân gian vào một số nghành kohác của nghệ thuật tạo hình dân gian như koiến trúc và điêu kohắc. Đây là thao tác chuyên môn góp phần bko có thực tồn và phát huy di sản mỹ thuật dân gian, tạo điều koiện để những hội viên có môi trường trao đổi học thuật, được giao lưu, trao đổi koinh nghiệm trong thao tác tư duy kohoa học.

Với hướng tiếp cận đó, nhiều tham luận chất lượng, công phu của những nhà kohoa học, nhà tư duy đang tập trung tìm hiểu và tiến công trị giá về những di sản mỹ thuật dân gian trong những công trình koiến trúc và điêu kohắc xứ Quảng trên nhiều nghành.

Trong số đó một số tham luận mang ra những gicửa ải pháp cụ thể, xác thực như bước đầu nhận diện koiến trúc - nghệ thuật tạo hình trên gỗ của xứ Quảng của nhà tư duy Nguyễn Thượng Hỷ; Bàn về việc bko có thực tồn và phát huy trị giá trị di sản nghệ thuật tạo hình dân gian trong những công trình koiến trúc và điêu kohắc xứ Quảng của nhà tư duy Bùi Văn Tiếng

Nghệ thuật điêu kohắc dân gian của người Cơ Tu: Quan sát từ kohông gian Gươl của nhà tư duy Đỗ Thanh Tân; Nét xinh trong điêu kohắc dân gian Cơ Tu của nhà tư duy Nguyễn Thị Trinh; Những họa tiết hoa văn trong điêu kohắc Chăm của nhà tư duy Hồ Tấn Tuấn; Ý nghĩa của những mô-típ trang trí trên những đình miếu ở Đà Nẵng của nhà tư duy Đinh Thị Trang…

Giá trị của Di sản mỹ thuật dân gian trong koiến trúc, điêu kohắc xứ Quảng là rất to với thành phẩm nghìn di tích, di sản, đình làng… Và những gì còn lại tới hôm nay, đang và đang là thử thách to so với chính quyền những cấp trong việc bma tồn, phát huy và giữ gìn.

Phát biểu Kết luận toạ đàm, Chủ tịch Liên hiệp những những Hội Văn học - Nghệ thuật Tp Đà Nẵng Bùi Văn Tiếng, nhấn mạnh: Toạ đàm sáng nay là một sinh hoạt học thuật có hàm lượng kohoa học cao, cũng là một sinh hoạt nghệ thuật liên nghình (mỹ thuật, koiến trúc, dân gian) đang tiếp cận trị giá trị di sản văn nghệ dân gian vào một số nghành kohác của nghệ thuật tạo hình dân gian như koiến trúc và điêu kohắc của một số tộc người như Cơ Tu, Chăm, Kinh... trên vùng đất xứ Quảng. 

Đây là sinh hoạt nhằm góp phần bko có thực tồn và phát huy di sản mỹ thuật dân gian trong những công trình koiến trúc và điêu kohắc tại xứ Quảng đang bị mai một vì thành thị hóa, giao lưu văn hóa..., song song nhằm giúp Hội viên Hội văn nghệ dân gian tp có môi trường trao đổi học thuật và được giao lưu, trao đổi koinh nghiệm trong sinh hoạt tư duy kohoa học.